Các trình tìm kiếm (search engine) ngày nay không khác gì một bãi rác nội dung. Tìm được 10 kết quả thì hết 8 kết quả là do AI viết. Cho dù là AI đi nữa, nếu viết một cách ngắn gọn, hiệu quả thì không nói.
Đằng này người dùng chỉ cần biết "cách thay nhớt xe máy". Vào kết quả thì phải lục lọi trong một rừng chữ về ngọn nguồn, cha đẻ, lịch sử của nhớt, động cơ xe, ngành cơ khí,...
Xen vô giữa lúc nào cũng là một mớ quảng cáo. Có khi kết quả chỉ cần nằm vỏn vẹn trong vài gạch đầu dòng.
Nguyên nhân có thể là để được ưu tiên trong kết quả tìm kiếm (SEO), các bài viết phải bao trùm một phạm vi chủ đề thật rộng. Chả cần biết có liên quan hay không, miễn là thật nhiều chữ.
Việc chia sẻ kiến thức chỉ là phụ, có khi đọc hết cũng không có kết quả cần tìm, chủ yếu là kéo dài trang web ra để có chỗ chèn quảng cáo. Khiến người đọc kéo xuống thật xa, và trên đường đi sẵn kiếm tiền cho họ bằng cách xem quảng cáo.
uBlacklist
Bài viết này mình sẽ nói về uBlacklist. Một tiện ích mở rộng (extension) có thể được cài đặt trên các trình duyệt web thông dụng.
- Firefox
- Chrome
Cơ chế hoạt động
Đơn giản là uBlacklist sẽ lọc lại kết quả tìm kiếm. Có 2 cách để bảo uBlacklist sẽ lọc website nào.
Thủ công
Sau khi cài extension, hãy vào trang tìm kiếm bạn muốn. Bấm vào icon của uBlacklist rồi chọn Activate. Trình duyệt sẽ yêu cầu bạn cấp quyền cho uBlacklist được phép chỉnh sửa website tìm kiếm của bạn.
Lúc này ngay dưới mỗi kết quả tìm kiếm sẽ có một dòng chữ nhỏ Block this site. Phát hiện website nào toàn bài viết tào lao, dài dòng thì bạn hãy bấm nút này.
Bạn cũng có thể chặn website khi đã click vào kết quả. Ví dụ sau khi tìm "cách thay nhớt", bạn bấm vào kết quả của trang "abc.xyz". Đọc một hồi nhận ra trang này viết tào lao quá, bạn cũng có thể chặn trang này bằng cách chọn biểu tượng uBlacklist trên trình duyệt rồi chọn Block.
uBlacklist sẽ dựa vào đường dẫn để xóa bỏ những trang này khỏi kết quả tìm kiếm của bạn trong tương lai.
Ghi chú
Bạn có thể tìm hiểu rõ hơn tại website của uBlacklist.
Nếu thường xuyên tìm kiếm tiếng Việt, mình phải chịu khó chặn thủ công vì hầu hết các danh sách cộng đồng dưới đây không lọc các trang tiếng Việt.
Danh sách cộng đồng
Thay vì thêm từng đường dẫn một cách thủ công, ở bước này chúng ta sẽ dùng những danh sách được tổng hợp bởi cộng đồng. Dưới đây là những danh sách mình dùng, để gửi lời cảm ơn, hãy star repo GitHub (nếu có) của họ một cái nhé!
- Content Farm List
- FMHY Filterlist
- StopModReposts
- uBlacklist GitHub Translation
- uBlacklist Pinterest
- uBlacklist Stack Overflow Translation
- uBlacklist YELP
- uBlacklist filters for suspicious downloads
- uBlock Origin dev filter
- uBlockOrigin & uBlacklist Huge AI Blocklist
Bạn có thể vào từng trang một và thêm thủ công các danh sách vào uBlacklist. Để tiện lợi hơn hãy Import file cài đặt này của mình.
Vào phần cài đặt của uBlacklist, ở phần Backup and restore, chọn Restore ở mục Restore settings.
Chọn file ublacklist-settings.json vừa tải về.
Sau khi import những cài đặt, hãy bấm nút Update now ở phía cuối danh sách mục Subscription. Trình duyệt sẽ yêu cầu bạn cho phép uBlacklist truy cập các đường dẫn để có thể cập nhật danh sách.
Kết lại
Cùng với những danh sách có sẵn và thao tác thủ công, dần dần trang kết quả tìm kiếm của bạn sẽ sạch những bài viết rác.
Mặc dù biết là cách này khá hiệu quả nhưng mình nghĩ về lâu dài, đây không phải cách triệt để. Vấn nạn lạm dụng AI vẫn cần một biện pháp triệt để hơn.