Mình đang trải qua chứng rối loạn lo âu đã kéo dài gần ba năm. Dưới đây là trải nghiệm của mình. Nếu bạn cũng đang mắc phải chứng rối loạn này, đừng nghĩ rằng bản thân cô đơn, hãy cùng mình vượt qua nó nhé.
Rối loạn lo âu
Lo âu là thứ ai cũng có: lo cho cha mẹ, con cái, sự nghiệp, tiền điện nước... Đó là những nỗi lo thường nhật. Nhưng một khi đã được bác sĩ chẩn đoán thêm chữ "rối loạn" đằng trước, thì tất nhiên mọi thứ sẽ chẳng còn bình thường nữa. Những nỗi lo lúc này trở nên thái quá, vô lý và thường trực.
Để hiểu về lo âu, trước hết ta phải hiểu về nỗi sợ. Sợ hãi là cảm giác khó chịu khi đối mặt với một mối nguy có thật, ví dụ như gặp rắn hay đi thi. Đặc biệt, mối nguy này đang thực sự tồn tại và hiện diện trước mặt.
Lo âu là cảm giác sợ hãi một nguy cơ xảy ra điều không hay. Vì bản chất là sợ một nguy cơ, mà cuộc đời thì không bao giờ an toàn tuyệt đối, nên khi bị rối loạn lo âu, bạn sẽ luôn ở trong trạng thái sợ hãi, thu mình và tiêu cực.
Những ngày tồi tệ
Vào thời điểm tồi tệ nhất, mình luôn sống trong sợ hãi. Để mình kể cho bạn nghe một câu chuyện nhỏ làm ví dụ.
Nhà mình có một vườn cây trên sân thượng. Hôm đó, trời chiều nhiều mây, mình lên tưới cây. Lúc đang tưới, hàng loạt suy nghĩ không biết từ đâu ập tới: “Có khi nào đang đứng trên này mình bị sét đánh không ta? Lúc đó chắc gia đình mình sẽ buồn lắm... Rồi chuyện tình còn dang dở không biết sẽ thế nào? Lỡ sét đánh không chết mà lại nằm liệt một chỗ thì sao?...”
Điều đáng sợ là mọi suy nghĩ ấy diễn ra cùng lúc, ồ ạt, nhưng cực kỳ rõ nét. Đầu óc mình rối loạn, mình cảm thấy sợ hãi dù mối nguy khi ấy chỉ là một mớ suy nghĩ vô căn cứ. Mình sợ hãi vì chính những suy nghĩ của bản thân và bị mắc kẹt trong đầu óc mình cùng với chúng.
Mình biết rõ rằng đó chỉ là suy nghĩ, những dòng điện trôi trong não, không có thật, và khả năng bị sét đánh gần như bằng không. Nhưng bất lực thay, mình vẫn bị chính những suy nghĩ ấy đè nén. Và thế là một cơn tấn công lo âu (anxiety attack) xảy ra.
Để hình dung, trong vài giây đến vài phút, tim mình đập cực mạnh, nghe rõ lồng ngực đang căng lên. Hai bên thái dương cũng nghe tiếng mạch máu đập bụp bụp. Cảm giác về thời gian biến mất. Sợ hãi dâng cao, tay chân lạnh ngắt. Có giai đoạn mình phải chịu đựng bốn cơn tấn công như vậy mỗi ngày, thật sự là những ngày tồi tệ nhất trong đời.
Sau nhiều lần đi khám ở khắp các bệnh viện lớn tại Sài Gòn, mình đều nhận được cùng một chẩn đoán: rối loạn lo âu. Ban đầu, khi thấy các triệu chứng như tim đập mạnh, huyết áp cao, mình nghĩ mình mắc bệnh tim mạch hoặc rối loạn nội tiết tố. Nhưng sau khi khám và làm đủ loại xét nghiệm, mọi kết quả đều bình thường. Mình chỉ đơn giản là mắc một chứng tâm bệnh.
Hiện tại
Sau vài tháng điều trị và được bác sĩ chuyên khoa thần kinh theo dõi, bệnh của mình đã đỡ hơn rất nhiều. Thỉnh thoảng vẫn có những suy nghĩ tiêu cực ập đến, nhưng mình bình tĩnh hơn, không còn bị cuốn theo.
Thuốc mình uống chủ yếu có tác dụng chống trầm cảm, an thần, và có thêm nửa viên nhỏ giúp giãn mạch máu, điều hòa huyết áp.
Bên cạnh việc dùng thuốc, mình đọc nhiều sách về tâm lý, thiền và các tư tưởng sống tích cực. Mình xây dựng lại góc nhìn về thế giới, thôi cố gắng kiểm soát mọi thứ, và học cách buông bỏ những điều không quan trọng.
Giờ mình tập trung vào những gì thật sự quan trọng và nằm trong tầm kiểm soát, như gia đình và bản thân. Trước đây, thói quen lo chuyện bao đồng khiến mình biến nỗi lo của người khác thành của mình, chất chồng thêm những tiêu cực.
Mình cũng bớt đọc tin tức mạng, hạn chế dùng mạng xã hội, ít xem các nội dung ngắn (TikTok, YouTube Shorts, Instagram Reels...).
Mình tìm được những sở thích giúp tâm trí bình yên hơn: đọc sách, viết nhật ký và vận động nhẹ như đạp xe.
Kết lại
Cảm ơn bạn đã đọc đến đây! Nếu bạn cũng đang mang trong đầu những lo âu thường trực và cảm thấy nặng nề, xin đừng nghĩ rằng bạn cô đơn nhé.
Hãy mạnh dạn tìm sự trợ giúp từ y học. Đừng kỳ thị hai chữ tâm thần hay thần kinh, cơ bản, chúng ta đều là những cỗ máy sinh học. Đôi khi, cỗ máy gặp trục trặc, và y học là cách đơn giản nhất để giúp bạn "sửa lỗi". Tất nhiên, thuốc men không thể làm tất cả, nó chỉ là công cụ hỗ trợ mà thôi.
Cuối cùng, nỗ lực của chính chúng ta mới là điều quan trọng nhất!